โรคมะเร็งกระดูกสันหลัง วินิจฉัยเร็ว รักษาถูกวิธี ย่อมดีกับผู้ป่วย

วันที่ 20-07-2022 | อ่าน : 294

     โรคมะเร็งกระดูก สามารถพบได้ทั้งที่บริเวณกระดูกสันหลัง (Spine) เชิงกราน และแขน-ขา (Pelvic and Extremities) โดยมะเร็งกระดูกนั้น แบ่งได้เป็น 2 ชนิดหลักๆ คือ

1.มะเร็งกระดูกที่มีต้นกำเนิดจากเซลล์กระดูกเอง (Primary Bone Cancer)
     มะเร็งชนิดนี้ มีสาเหตุเกิดจากเซลล์ในร่างกายที่เปลี่ยนแปลงแบ่งตัวมากผิดปกติจนกลายเป็นเนื้องอกมะเร็ง พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ ผู้ป่วยมักมาพบแพทย์จากการคลำเจอก้อนตามร่างกาย ปวด กระดูกหัก หรือตรวจพบโดยบังเอิญ เช่น มะเร็งกระดูกชนิดออสทีโอซาร์โคมา (Osteosarcoma)

2.มะเร็งจากอวัยวะอื่นๆ แล้วลามมาที่กระดูก (Secondary Bone Cancer / Bone Metastasis)
     มักพบในผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวเป็นมะเร็งอยู่ก่อนแล้ว เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด มะเร็งต่อมลูกหมาก มะเร็งไทรอยด์ มะเร็งไต มะเร็งเม็ดเลือด (multiple myeloma) แล้วลามมาที่กระดูก หากผู้ป่วยที่เป็นโรคมะเร็งแล้วมีอาการปวดกระดูก ภายหลังจากรักษาเบื้องต้นแล้วไม่ดีขึ้น ควรพิจารณาพบแพทย์เฉพาะทางมะเร็งกระดูกเพื่อตรวจเพิ่มเติม

อาการของมะเร็งกระดูก
     มะเร็งกระดูกอาจเกิดขึ้นที่กระดูกบริเวณใดก็ได้ แต่ส่วนมากมักพบที่กระดูกสันหลัง ซึ่งอาจส่งผลให้กระดูกสันหลังหัก ร่วมกับมีเนื้องอกมะเร็งมากดทับไขสันหลังหรือเส้นประสาท ผู้ป่วยอาจคลำได้ก้อน ร่วมกับมีอาการปวดหลังร้าวลงแขน-ขา บางครั้งอาจมีอาการชา แขนขาอ่อนแรง กรณีมารับการรักษาช้า อาจส่งผลให้มีปัญหาด้านการควบคุมปัสสาวะ-อุจจาระได้
     ตำแหน่งที่พบรองลงมาคือ มะเร็งกระดูกเชิงกรานและแขนขา ผู้ป่วยมักมาด้วยอาการปวด อาจปวดตอนกลางคืน หรือปวดเมื่อเคลื่อนไหว เวลาเปลี่ยนท่า ยืน-เดิน บางครั้งสามารถคลำได้ก้อน ถ้าปล่อยทิ้งไว้อาจส่งผลให้กระดูกหักได้ ซึ่งกรณีกระดูกหักไปแล้วผลการรักษามักจะไม่ค่อยดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งมะเร็งกระดูกชนิดที่มีต้นกำเนิดจากเซลล์กระดูกเอง (Primary Bone Cancer)

อาการใดที่สงสัยภาวะมะเร็งกระดูก?

1. คลำได้ก้อน
2. มีโรคประจำตัวเป็นมะเร็ง เช่น มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด แล้วมีอาการปวดกระดูกโดยที่รักษาเบื้องต้นแล้วไม่ดีขึ้น หรือปวดเรื้อรัง
3. ปวดกระดูกมากผิดปกติ แขนขาชา-อ่อนแรง
4. น้ำหนักลด อ่อนเพลีย โดยไม่ทราบสาเหตุ
5. ตรวจพบโดยบังเอิญ

การตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็งกระดูกทำได้อย่างไร?
เบื้องต้นแพทย์จะสอบถามอาการและตรวจร่างกายบริเวณที่ผิดปกติ และอาจพิจารณาตรวจวินิจฉัยเพิ่มเติม เช่น  

• การตรวจเอกซเรย์ (Plain X-rays)
• การทำ MRI Scan
• การทำ CT Scan
• การสแกนกระดูก (Bone scan) หรือ PET/CT scan
• การตรวจชิ้นเนื้อ (Biopsy)

การวินิจฉัยสามารถเป็นอะไรได้บ้าง? นอกจากมะเร็งกระดูก

• ภาวะติดเชื้อในกระดูก ซึ่งเกิดได้ในกระดูกสันหลัง (TB / Bacterial Spondylitis) หรือกระดูกเชิงกราน-แขนขา (Osteomyelitis)
• เนื้องอกในไขสันหลัง (Spinal cord tumor)
• เนื้องอกชนิดไม่ร้าย (Benign bone tumor / Tumorlike masses)
• กระดูกสันหลังที่คอ (Cervical Spondylosis) หรือเอว (Lumbar Spondylosis) เสื่อมตามวัย
• กระดูกสันหลังหักจากภาวะกระดูกพรุน (Osteoporotic Vertebral Fracture)
• เนื้องอกชนิดเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (Soft tissue tumor)
• และอื่นๆ เช่น เนื้องอกถุงน้ำ (Paraspinal Cyst / Bursitis), เนื้องอกเส้นประสาท (Paraspinal nerve sheath tumor), เนื้องอกเส้นเลือด (Vascular tumor)

มะเร็งกระดูกรักษาได้อย่างไรบ้าง?
ในการรักษาโรคมะเร็งกระดูก จะขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของโรค

1. กรณีมะเร็งกระดูกที่มีต้นกำเนิดจากเซลล์กระดูกเอง (Primary malignant bone tumor) ถ้าพบได้ไว ไม่พบการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง มีโอกาสผ่าตัดรักษาให้หายขาดได้ โดยทีมแพทย์จะพิจารณาให้ยาเคมีบำบัด และรังสีรักษาตามความเหมาะสมในแต่ละราย ร่วมกับเทคนิคการผ่าตัดแบบนำเนื้องอกมะเร็งออกทั้งก้อน โดยไม่มีเซลล์มะเร็งปนเปื้อน
2. กรณีมะเร็งจากอวัยวะอื่นๆ แล้วลามมาที่กระดูก (Bone metastasis) เป้าหมายการรักษาคือ เพิ่มคุณภาพชีวิต ลดปวด ลดภาวะแทรกซ้อน ให้ผู้ป่วยดูแลตนเองได้ใกล้เคียงชีวิตปกติให้มากที่สุดเท่าที่สามารถจะทำได้

มะเร็งกระดูก ผ่าตัดครั้งแรกสำคัญที่สุด
     มะเร็งกระดูกที่มีต้นกำเนิดจากเซลล์กระดูกเอง เทคนิคการผ่าตัดที่เหมาะสมสามารถรักษาให้หายขาดจากมะเร็งได้ อย่างไรก็ตามถ้ารักษาผ่าตัดผิดวิธี โอกาสมะเร็งงอกซ้ำจะสูงมาก รวมถึงโอกาสการผ่าตัดแก้ไขก็แทบจะไม่มี เนื่องจากเกิดการปนเปื้อนของเซลล์มะเร็งในบริเวณที่เคยผ่าตัด

ทีมสหสาขาวิชาชีพ และเทคโนโลยีอุปกรณ์ผ่าตัดที่ทันสมัย มีความสำคัญต่อผลลัพธ์การรักษา
     การรักษามะเร็งกระดูก จำเป็นต้องรักษาโดยทีมแพทย์เฉพาะทาง เช่น อายุรแพทย์ด้านมะเร็ง อายุรแพทย์โรคเลือด ศัลยแพทย์ แพทย์รังสีรักษา แพทย์รังสีวินิจฉัย พยาธิแพทย์ และอื่นๆ ทีมแพทย์จะร่วมกันวินิจฉัยและวางแผนการรักษาเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดในคนไข้แต่ละราย

ขอขอบคุณข้อมูล ศูนย์กล้ามเนื้อกระดูกและข้อ โรงพยาบาลพญาไท 2

หากมีปัญหาสุขภาพผู้ป่วยมะเร็ง เราคืออีกหนึ่งทางออก ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตปกติได้อีกครั้ง ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ โปรดคลิก inbox Facebook ชมรมฟื้นฟูสุขภาพผู้ป่วยโรคมะเร็ง